Alina Kochańczyk (1949 – 2025)
Alina była ściśle związana z „Akcentem” od początku istnienia pisma, chociaż formalnie nie należała do zespołu redakcyjnego. Urodziła się w Tomaszowie Lubelskim i tam ukończyła liceum ogólnokształcące. Na zawsze zachowała sentyment do przestrzeni i atmosfery swojego dzieciństwa, ale od czasu studiów mocno wrosła w środowisko kulturalne Lublina, w którym była postacią obdarzoną dużym autorytetem. Próbowała studiować fizykę, lecz ostatecznie zdecydowała się na polonistykę, która bardziej odpowiadała jej humanistycznemu temperamentowi.
Po studiach w UMCS podjęła pracę na tej uczelni w Zakładzie Literatury Współczesnej Instytutu Filologii Polskiej. Rozprawę doktorską napisała na temat twórczości Michała Choromańskiego, jednego z najciekawszych pod względem warsztatowym prozaików polskich XX wieku. Była aktywna nie tylko jako historyk literatury, ale także jako krytyk literacki, a nawet teatralny (przez kilka lat kontynuowała pielęgnowaną przez red. Krystynę Kotowicz tradycję konkursów dla młodych adeptów tego rodzaju publicystyki, nawiązującą do dorobku Marii Bechczyc-Rudnickiej). Notabene – właśnie historii życia teatralnego w Lublinie poświęcony był jej artykuł opublikowany w pierwszym tomie „Akcentu” (wówczas jeszcze almanachu), w pamiętnym roku 1980.
Jej dociekania historycznoliterackie dotyczyły literatury XX wieku, w szczególności w okresie międzywojennym, ale później skoncentrowała się na badaniu dzienników wybitnych polskich pisarzy, powstałych w większości po drugiej wojnie światowej. Przedmiotem refleksji dr Aliny Kochańczyk były największe i najważniejsze przedsięwzięcia diarystyczne minionego stulecia, m.in. dzienniki Zofii Nałkowskiej, Marii Dąbrowskiej, Jarosława Iwaszkiewicza, Witolda Gombrowicza, Jerzego Andrzejewskiego, Jana Lechonia, Aleksandra Wata, Leopolda Tyrmanda, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.
Na łamach „Akcentu” publikowała także recenzje współczesnej prozy oraz związanych z literaturą wydawnictw faktograficznych. W trudnym dla naszej redakcji okresie znalazła się w gronie osób powołujących do istnienia Wschodnią Fundację Kultury „Akcent” (1994), wraz z Ryszardem Kapuścińskim, Tadeuszem Konwickim, Wojciechem Młynarskim, Wacławem Oszajcą, prof. Ireną Sławińską i Bohdanem Zadurą. Przez wiele lat sprawowała funkcję członkini Zarządu i – nieprzerwanie, do ostatniej chwili – Rady Fundacji. Była też kreatorką i uczestniczką wielu innych ważnych przedsięwzięć kulturalnych. Przyznano jej odznakę „Zasłużony działacz kultury” (1995), Srebrny Krzyż Zasługi (2005), Złoty Medal za Długoletnią Służbę (2008), Medal Prezydenta Miasta Lublin (2017) oraz Medal Wschodniej Fundacji Kultury „Akcent” (2019).
Zachowamy w serdecznej pamięci jej postać i dorobek.
Przyjaciele z redakcji „Akcentu”