Włodzimierz Staniewski
Włodzimierz Staniewski – ur. 1950, reżyser, aktor. W czasie studiów polonistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim związał się z krakowskim Teatrem STU i wziął udział w legendarnym spektaklu Spadanie (1970). Zauważony przez Jerzego Grotowskiego wkrótce został jednym z jego najbliższych współpracowników. W roku 1975 odszedł od Grotowskiego i rozpoczął realizację własnego programu działań artystycznych. W roku 1977 założył Ośrodek Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, którego liderem jest do dziś. Wypracował filozofię i praktykę swoistej ekologii działania teatralnego (manifest Po nowe naturalne środowisko teatru, 1980). Inicjował i prowadził szeroko zakrojone projekty artystyczno-badawcze oparte na wiązaniu przedsięwzięć teatralnych z poszukiwaniem rdzenia tradycji ludowych, początkowo na pograniczu polsko-ukraińsko-białoruskim, a następnie w odniesieniu do korzeni całej kultury śródziemnomorskiej (od końca lat 90. koncentruje się na starożytnej Grecji). We współpracy z członkami „Gardzienic” (zwłaszcza Tomaszem Rodowiczem i Mariuszem Gołajem) stworzył własną metodę treningu aktorskiego bazującego na muzyczności i wzajemności. Dzięki temu możliwe było powstanie niepowtarzalnego i inspirującego dla wielu twórców i zespołów na świecie języka teatralnego. Wraz z Alison Hodge opublikował książkę The Hidden Territories. The Theatre of Gardzienice (2004). Wyreżyserował wszystkie przedstawienia „Gardzienic”: Spektakl wieczorny (1977), Gusła (1981), Żywot protopopa Awwakuma (1983), Carmina Burana (1990) Metamorfozy (1997), Elektra (2003), Ifigenia w A… (2007), Ifigenia w T… (2011), Oratorium Pytyjskie (2013), Tagore (2014), Wesele (2017). Osiągnięcia te zapewniły mu pozycję jednego z czołowych przedstawicieli światowego teatru niezależnego.