Lechosław Lameński. Jeszcze raz człowiek i sacrum, czyli słów kilka o malarstwie Tadeusza Kuduka

Spis treści numeru 4/2001

Jeszcze raz człowiek i sacrum, czyli słów kilka o malarstwie Tadeusza Kuduka

 

(…) Tadeusz Kuduk to bez wątpienia postać ciekawa i oryginalna nie tylko w lubelskim życiu artystycznym, już chociażby z tego względu, że zaczynał jako aktor teatralny, który po spędzeniu – z powodzeniem – ponad dwudziestu lat na scenie, postanowił oddać się bez reszty malarstwu. Z punktu widzenia krytyka sztuki był to wybór odważny, ale bez wątpienia w pełni uzasadniony. Przede wszystkim dlatego, że Tadeusz Kuduk to artysta wrażliwy, który ma nam ciągle coś nowego i ciekawego do powiedzenia (zarówno pod względem formy jak i treści), a świat jego wizji i wyobraźni od kilkudziesięciu już lat materializuje się w niezwykle indywidualny sposób ku satysfakcji widzów w salach wystawowych, krytyków i recenzentów, a także licznego grona nabywców tych obrazów. Obrazów malowanych równie chętnie w rodzinnej Trzebusce (woj. podkarpackie) lub pobliskim Julinie (gdzie lubi spędzać część wakacji), jak podczas plenerów, bądź też – najczęściej – w zaciszu pracowni.

Zapominając na chwilę, że Tadeusz Kuduk to dyplomowany aktor dramatyczny, można odnieść wrażenie, że malarskie widzenie świata towarzyszyło mu od zawsze. I tak chyba było rzeczywiście, ponieważ już jako 12-13-latek ilustrował na własny użytek czytane z ogromnym zapałem książki i lektury szkolne. Podczas studiów Tadeusz Kuduk mieszkał w „Dziekance”, niezwykłym akademiku, w którym prym wiedli studenci uczelni artystycznych, z warszawską ASP na czele. Zawiązane wtedy przyjaźnie nie tylko przetrwały próbę czasu, ale pozwoliły także miłośnikowi Melpomeny, żywo zainteresowanemu malarstwem, na wielostronne kontakty artystyczne, co nie pozostało bez wpływu na jego twórczą dwubiegunowość, równoczesne uprawianie aktorstwa i plastyki, zwłaszcza olejnego malarstwa sztalugowego, malarstwa na podłożu papierowym, miniaturowego i sporadycznie scenografii.(…)

Osobowość Tadeusza Kuduka malarza, jaką pragnę oglądać nadal, ukształtowała się ostatecznie – jak sądzę – na początku lat osiemdziesiątych. Od tego momentu jest to artysta bardzo spójny, ewoluujący konsekwentnie w kierunku syntezy formy i treści, w której człowiek i Bóg spotykają się na tej samej drodze, krocząc zgodnie obok siebie.

Na koniec należy przypomnieć jeszcze raz, że artysta przez wiele lat uprawiał równocześnie dwie dziedziny sztuki, aktorstwo i plastykę. Stąd prawie w każdym obrazie można dostrzec swoisty teatr na swoistej scenie. Jest to teatr uformowany kompozycją, gdzie nadmarionetki, bądź to w pustce wymyślonej sceny (oleje i assamblages), bądź w zagęszczeniu rekwizytów (obrazy na podłożu papierowym), tworzą dramat kondycji człowieczej, dramat przesycony wiarą, nadzieją i miłością.


 

Tadeusz Kuduk urodzony 20 października 1935 roku w Trzebusce na Rzeszowszczyźnie (ob. województwo podkarpackie). Szkoła średnia w Łańcucie, Rzeszowie i Krakowie, studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Dyplom w 1961 roku. Od roku 1969 członek Związku Polskich Artystów Plastyków. Do 1983 roku zajmował się równocześnie twórczością plastyczną i aktorstwem. Obecnie uprawia tylko działalność plastyczną, koncentrując się zwłaszcza na malarstwie we wszystkich technikach i na rysunku. Sporadycznie uprawia scenografię teatralną.

Uczestniczył w ponad 80 prezentacjach zbiorowych oraz miał ponad 20 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą. Jest laureatem osiemnastu nagród, wyróżnień i medali w dziedzinie malarstwa i rysunku. Najważniejsze z nich to: I nagroda w Ogólnopolskim Konkursie na Projekty 23 Gobelinów dla Zamków Polski Południowej (Kraków 1978); główna równorzędna nagroda i Medal im. Kaplara Miklosa na Międzynarodowym Plenerze Malarskim (Węgry 1980); nagroda za obraz Każdy kapłan w Diecezjalnym Konkursie Plastycznym i Literackim (Lublin 1983); główna równorzędna nagroda w II Ogólnopolskim Triennale Akwareli (Lublin 1987); I nagroda w II Ogólnopolskim Konkursie Malarskim „Impresje Poetyckie” (Toruń 1987); II nagroda i medal w Ogólnopolskim Konkursie na Rysunek „Ochrona Środowiska” (Suwałki 1988) oraz I nagroda równorzędna w Ogólnopolskim Konkursie Malarskim „Kobieta” (Piotrków Trybunalski 1990).

Prace artysty znajdują się w wielu muzeach i zbiorach prywatnych w kraju i za granicą, m.in. w kolekcji: Christin Eckert w Nenzlingen (Szwajcaria), Alex Eckert w Bazylei (Szwajcaria), Anny Kisielewskiej-Borek w New Jersey (USA), Udo Windischa w Kaarst (Niemcy), Urszuli Savioli w Lugo (Włochy), Małgorzaty Karwowskiej w Landau (Niemcy), a także w Dyrekcji Odnowy Zamku Królewskiego na Wawelu i Hotelu „Holiday Inn” w Krakowie.

Obrazy Tadeusza Kuduka można oglądać na co dzień – a także kupować – w warszawskiej Galerii „Zapiecek”, „Opus” we Wrocławiu, lubelskich Galeriach: ZPAP i Waldemara Andzelma, Agnieszki Kozak w Kazimierzu Dolnym oraz w Galerii „W Podwórzu” w Rzeszowie.

W 1995 roku w TVP Oddział Lublin zrealizowano dokumentalny film o twórczości malarskiej Tadeusza Kuduka. Obecnie artysta przygotowuje się do dużej wystawy jubileuszowej, której otwarcie nastąpi w styczniu 2002 roku w lubelskim Biurze Wystaw Artystycznych.

Całość w papierowym wydaniu „Akcentu”.